Biểu tình ở Kenya, ít nhất 6 người chết, hàng chục trẻ em bị xịt hơi cay

NAIROBI, Kenya (NV) – Cảnh sát đã giết sáu người trong một cuộc biểu tình mới diễn ra hôm Thứ Tư, 12 Tháng Bảy, tại Kenya nhằm phản đối chi phí sinh hoạt đắt đỏ, một nhân viên công lực cho hay. Một nhân viên y tế cũng cho biết có hơn 50 học sinh ở thủ đô Nairobi bị xịt hơi cay. Giới lãnh đạo phe đối lập đứng sau các cuộc biểu tình đã thề họ sẽ tiếp tục đứng lên cho tới khi nào các bộ luật áp đặt các loại thuế mới được bãi bỏ.

Một sĩ quan cảnh sát giấu tên nói với hãng tin AP đã có ba người bị sát hại ở hạt Machakos thuộc thành phố Mlolongo, hai người khác ở thị trấn Kitengela gần thủ đô Nairobi, và một người ở thị trấn Emali trên đường cao tốc hướng về thành phố cảng Mombasa. Viên cảnh sát này còn cho biết hơn 10 người khác đã được đưa đi cấp cứu.

Viên sĩ quan này cho biết sáu người bị bắn hạ trước đó vì đập phá các hãng xưởng, cảnh sát không cảnh cáo trước và đã nổ súng. Cảnh sát Kenya bị giới quan sát nhân quyền chỉ trích gắt gao vì đã làm chết người trong các cuộc biểu tình này.

Năm mươi ba đứa trẻ đã được sơ cứu sau khi bị ném hơi cay vào trường học, trích lời một nhân viên theo dõi sức khỏe Viện Dưỡng Lão Eagle tại khu phố Kangemi thuộc Nairobi nói với hãng tin AP. Các trẻ em trong độ tuổi từ khoảng 10 đến 15 đều bị hoảng loạn, Alvin Sikuku cho biết thêm. “Ngay lúc này thì các em đang tạm ổn bên cha mẹ mình”, anh nói với hãng tin hôm tối Thứ Tư, và mức độ căng thẳng cũng đã hạ nhiệt: “Tạm thời tình hình tương đối yên ổn.”

Đơn Vị Pháp Lý-Y Tế Độc Lập, tổ chức quan sát dân sự xã hội, bày tỏ về sự đàn áp của cảnh sát Kenya là “kinh hoàng và sử dụng bạo lực quá mức.”

Ở một số khu vực khác của thủ đô Nairobi, hàng trăm người biểu tình đốt vỏ xe, phá hủy lối vào đường cao tốc thu lệ phí vừa mới được xây cất, với nhiều người dân thì đây là một minh chứng về sự bất bình đẳng – đoạn cao tốc này được xây cho người có tiền chi trả khi tình trạng giao thông đang ngày một trì trệ. Giao thông nước này trong những ngày qua đang đình trệ vì bạo lực diễn ra liên tục.

Bộ Nội Vụ Kenya cáo buộc những người ủng hộ phe đối lập “gây thiệt hại nặng cho rất nhiều tài sản nhà nước” và cũng xác nhận về tình trạng thương tích của nhiều nhân viên công vụ và thường dân.

Nhà lãnh đạo đối lập Raila Odinga, người đã thất cử vào năm rồi trước Tổng Thống William Ruto, đã nhiều lần lên tiếng kêu gọi người Kenya biểu tình chống lại nợ công và chi phí sinh hoạt leo thang.

Ông Odinga nói với báo chí rằng những cuộc biểu tình vẫn sẽ tiếp tục nổ ra, tố cáo cảnh sát chặn lối vào một địa điểm mà ông dự định phát biểu.

“Mọi hoạt động biểu tình của chúng tôi đều diễn ra trong ôn hòa cho tới khi cảnh sát xuất hiện,” ông Odinga nói.

Nhiều khoản thu thuế mới đã làm người dân bực tức trong vùng kinh tế trọng điểm Đông Phi, với lạm phát ở mức 8%. Các mặt hàng bị tăng thuế bao gồm các sản phẩm dầu khí, trong đó có xăng tăng từ 8% lên 16%. Việc tăng thuế sẽ gây tác động lan tỏa.

Odinga kêu gọi Tổng Thống Ruto bãi bỏ các đạo luật áp đặt biện pháp mới. “Người dân đã quá mệt mỏi với việc phải đi ngủ trong tình trạng đói ăn rồi, ngày nào mở mắt ra họ cũng đói, đến lúc đi ngủ cũng vẫn còn đói,” ông phát biểu.

Giờ đây người dân Kenya hoặc sẽ tiếp tục vật vã từng ngày, hoặc ở nhà trong suốt thời gian diễn ra biểu tình, nhưng thiệt hại kinh tế lại đang là một thách thức to lớn cho ông Ruto, người đã thắng cử sau khi nài xin những lá phiếu và tự gọi mình là một kẻ “nhiều nghị lực,” xuất thân khiêm tốn và hứa hẹn chia sẻ âu lo về cơm áo gạo tiền với người dân.

“Con chúng tôi không được đi học, chúng tôi còn không đủ ăn. Và giờ thì chúng tôi không thể nào đi làm được vì ngoài kia đang có biểu tình,” Lilian Anyango, một cư dân Nairobi nói. “Chúng tôi không có sự lựa chọn. Chúng tôi cũng chẳng biết mình cần phải làm gì với cái nhà nước này.”

Cảnh sát nước này bị giới quan sát nhân quyền chỉ trích vì quả quyết rằng bất kỳ cuộc biểu tình nào cũng cần phải báo trước “vì an ninh quốc gia.” Trong khi đó Hiến Pháp Kenya đề cập quyền được biểu tình ôn hòa.

“Chúng tôi sẽ áp dụng mọi chế tài để giải tán các cuộc biểu tình như vậy”, Trưởng Thanh Tra Cảnh Sát Quốc gia, ông Japhet Koome, nói trong một phúc đáp hôm Thứ Ba, 11 Tháng Bảy. (TTHN)